Groen en Heem Valkenswaard en omstreken
Activiteiten
Groen en Heem organiseert diverse activiteiten voor de leden. Wil je ons steunen bij de realisatie van deze doelen word dan lid van onze vereniging voor € 10 per jaar. Je ontvangt per jaar 4 keer ons informatiebulletin en nieuwsflitsen, afhankelijk van de actualiteit. Ook worden voor leden wandelingen, excursies en lezingen verzorgd. Aanmelden kan op ons emailadres: info@groen-heemvalkenswaard.nl of door hier te klikken.
Vogelexcursie op zaterdag 16 september 2023
De wandelschoenen aangetrokken voor de vogelexcursie bij de Drie Bruggen en de oude visvijvers. Tot onze verbazing stond de parkeerplaats bijna vol. Oei, was dat allemaal voor onze excursie? Gelukkig bleek dat niet het geval. Met een mooi groepje luisterden we naar het verhaal van Jacques van Kessel, André Veen en Herman Princen over de trekvogels. Deze trekvogels worden jaarlijks geteld, georganiseerd door Sovon.
(onderzoeks- en kenniscentrum voor vogels: https://www.sovon.nl).
Alleen al op de Patersgronden in het Leenderbos is er sinds 2005 al 2400 uur geteld en zijn er 160 verschillende soorten trekvogels gezien met een geschat totaal van 1,8 miljoen. Daarbij krijgen de tellers hulp van een microfoon die de geluiden van de vogels opneemt zodat deze gedetermineerd kunnen worden. Ook via het ministerie van Defensie wordt de vogeltrek in de gaten gehouden. Zij heeft een radarsysteem die waarschuwt waar grote groepen vogels in de lucht zitten. Zodat piloten daar rekening mee kunnen houden. Ook de vogelaars profiteren hiervan en weten zo waar zich op dat moment grote groepen trekvogels bevinden.
In Nederland spreken we van gestuwde trek (via de kustlijn) en front trek (vogels die over de volle breedte van Nederland trekken). De grootste trek vindt plaats in september en oktober, met daarbij uitschieters naar andere maanden (bv. de gierzwaluw die vaak in juli al vertrekt). Na nog een aantal andere interessante feitjes vertrokken wij naar het Laagveld. Daar zagen we al snel de eerste putters met daartussen veel jongen, die groepjes aan het vormen waren. Ook putters trekken deels. De vogels die wegtrekken in het najaar worden deels aangevuld met vogels uit noordelijke gebieden. In een regenplas zagen we boompiepers druk bezig zich te wassen. Op een paal werd nog een roodborsttapuit gespot door André. Vanuit het Laagveld liepen we door naar de oude visvijvers voor de watervogels. de minder ervaren vogelliefhebbers verbaasden zich over het gemak waarmee de excursieleiders vogels zagen en herkenden.
Onderweg kwamen we een vogelexcursie uit Bergeijk tegen. Dat verklaarde dus de volle parkeerplaats.
In de verte hoorden en zagen we een grote groep grauwe ganzen van hun slaapplek naar hun foerageergebied vliegen. Lopend richting de visvijvers werden er kruisbekken gehoord door onze 3 excursieleiders. Warempel zagen we een mannetje kruisbek hoog in de boom zitten. De gekruiste snavel was goed te zien. Voor velen was dit de eerste kruisbek die ze zagen! (foto hieronder, Marjon van der Kooi)
Bij de visvijvers zagen we naast de ganzen futen met hun jongen, wilde eenden en kuifeendjes. Wat een prachtige eendjes zijn dit toch. Een enkele krakeend en tafeleend werd ook gespot. Knap hoor, want in deze tijd zijn deze eendensoorten lastig uit elkaar te houden, doordat zij hun kenmerkend verenkleed aan het wisselen zijn. Jacques legde het verschil uit tussen duikeenden en zwemeenden; duikeenden (bv kuifeenden) lopen over het water voordat ze wegvliegen en zwemeenden vliegen meteen op vanuit het water. (bv de wilde eend). Helaas ook blauwalg aangetroffen in de vijvers. Met een temperatuur tussen de 20 en 30 graden groeit deze alg optimaal. Ook voor vogels en vissen is deze alg schadelijk.
Op de terugweg nog een moerassprinkhaan gezien (foto hiernaast, Marjon van der Kooi). Dit is een kensoort voor het moerasgebiedje waar we op dat moment liepen. Dit gebiedje is ook geschikt voor de zwarte ooievaar, die er soms te zien is. Als afsluiting toch nog twee roofvogels, buizerd en havik, gezien. Dank aan Jacques van Kessel, Herman Princen en André Veen voor deze excursie. In het voorjaar organiseren we mogelijk weer een vogelexcursie, maar dan vroeger op de dag.
Algemene ledenvergadering 2023 op 4 en 11 september
Terugblik op de Algemene ledenvergadering op maandag 4 september 2023 In het oude café “de Oranjeboom” aan de Westerhovenseweg in Dommelen. Eerst even dit: in Corona-tijd is de ALV noodgedwongen verplaatst van maart/april naar september. Dit jaar was er geen Corona meer, maar was het door omstandigheden onmogelijk voor het bestuur om de ALV in maart/april te organiseren. Dus vandaar weer in september. De ALV van 2024 zal, zoals het hoort, in de eerste helft van het jaar zijn.
De vergadering had dit jaar een iets ander verloop dan de vorige vergaderingen. De gastspreker die we uitgenodigd hadden wilde graag vroeg op de avond en dus begonnen we om 19.45 uur met de lezing. Peter Bleijs hield een lezing over biodiversiteit. Het ging over wat biodiversiteit is, over het belang ervan en over hoe het ons leven kan en zou moeten beïnvloeden.
Na de lezing was er een korte pauze waarna de jaarvergadering van start ging. Het jaarverslag van 2022 werd besproken en daarbij werden een aantal lopende dossiers kort toegelicht. Daarna kwam de financiële verantwoording van het bestuur aan de leden. De meest in het oog springende agendapunten waren het royeren van leden die al 3 jaar geen contributie hebben voldaan en de voorgenomen wijziging van de statuten, (waarover meer in het bulletin 3-2023 meer). De conceptstatuten waren vooraf aan alle leden toegestuurd.
Omdat er geen twee derde deel van alle leden aanwezig was, en omdat het bespreken van de wijzigingen nog al wat tijd kostte is een tweede ALV uitgeschreven waarin de statuten vastgesteld konden worden met de op die vergadering dan aanwezige leden. Dit alles volgens de statuten die nu nog gelden: art 16 lid 4. Die tweede ALV heeft op 11 september plaatsgevonden en, na veel discussie, is er een voor vrijwel iedereen aanvaardbare tekst uitgekomen.
Bezoek Valkerij- en sigarenmuseum
Op zaterdag 13 mei 2023 brachten wij met twee groepen een bezoek aan het Valkerij en Sigarenmakerij Museum in Valkenswaard. De enthousiaste vrijwilligers van het museum brachten ons op de hoogte van het rijke verleden. Het Valkerij Museum geeft een beeld van de valkerij in de periode 1650 tot en met 1850, een periode waarin koningen en hoge adel hun gasten vermaakten met het “vederspel”. Het Sigarenmakerij Museum heeft ons een goed beeld van de ontwikkeling van de sigarenmakerij in Valkenswaard vanaf 1865 tot de neergang gegeven. Na afloop was er tijd om alle informatie te verwerken onder het genot van een drankje. Het bestuur kijkt terug op een geslaagde middag!
Wandelexcursie Achterste Brug Borkel en Schaft
Op zaterdagochtend 15 oktober 2022 organiseerde Groen en Heem een wandelexcursie naar de Achterste Brug, een buurtschap liggend in een landelijke omgeving ten zuiden van Borkel en Schaft en grenzend aan het natuurgebied De Plateaux. Onze vasten gidsen Jacques van Kessel en Ellen van Beek gaven ons tekst en uitleg over dit prachtige gebied. Rondom de Achterste Brug ligt het gebied Horsten en Putten. Dit is het leefgebied van de bever en de ijsvogel, maar ook de buizerd en wespendief (in de zomer) kunnen we hier tegenkomen. Ook werden we kort door Bas Verbeek bij gepraat over de rijke historie die dit gebied kent.
Terugblik Algemene Ledenvergadering 2022
Op maandagavond 5 september 2022 werd de Algemene Ledenvergadering in Café de Oranjeboom te Dommelen gehouden. De avond werd geopend met de jaarvergadering over 2022. Het meest belangrijke agendapunt was de benoeming van twee nieuwe bestuursleden: Ton Zwerts als nieuwe secretaris en Susanne Peeters als bestuurslid Algemeen. Ton volgt als secretaris Bas Verbeek op die verder gaat als bestuurslid Algemeen.
Na een korte pauze werd de avond afgesloten met de lezing van Bas Verbeek i.s.m. de Heemkundekring Weerderheem: “Tussen Keersop en Dommel, 14 eeuwen geschiedenis op een bierviltje”. Het bestuur kijkt terug op een geslaagde avond!
Excursie Leenderbos
Afgelopen zaterdag 25 juni trokken leden van Groen en Heem de wandelschoenen aan om onder leiding van Erik Schram, boswachter bij Staatsbosbeheer, geïnformeerd te worden over de verkeersmaatregelen die onlangs in het Leenderbos zijn genomen.
Wandeling Achtereindse Laag
Zaterdagmorgen 19 februari 2022, de ochtend na de storm Eunice, was het tijd voor de eerste wandeling in het nieuwe jaar! Onder leiding van Jacques van Kessel en Ellen van Beek gingen wij mee naar het Achtereinds Laag, een voormalig landbouwgebied dat gelegen is aan de noordzijde van het Greveschutven.
Het Brabants Landschap heeft dit gebied al heel lang in eigendom. Het was tot nu toe in gebruik bij boeren uit de omgeving en werd grotendeels vanuit het oogpunt van natuur beheerd. Het gebied wordt nu verder omgevormd naar waardevolle natuur. Veel ganzen hadden er al hun toevlucht gevonden. Wij namen een kijkje bij de werkzaamheden die hier de afgelopen maanden hebben plaats gevonden en werden bij het uitkijkpunt met uitkijk op het Grevschutseven bij gepraat over de nieuwe aanplant maar ook over de wand voor de oeverzwaluwen.
Niet alleen het Groen werd besproken maar ook het Heem in de vorm van de vele archeologische vondsten die gedurende het archeologisch onderzoek van het bureau RAAP en met ondersteuning van Jacques van Kessel werden gevonden. Naast vuursteen zijn ook meer recente vondsten van het voormalige turfsteken in dit gebied gevonden.
De Patersgronden bij de Achelse Kluis
Op zaterdag 2 oktober 2021, na ruim één jaar Corona, weer eens onze wandelschoenen aangetrokken.
Het was een prachtige leerzame wandeling met dank aan de gidsen Ellen en Jacques.
Natuur – en cultuurhistorische wandeling Loondermolenpad
Op zondag 22 september 2019 organiseerde Groen en Heem een drukbezochte wandeling over het Loondermolenpad tussen Waalre en Valkenswaard.
Onder leiding van Ellen van Beek bezochten we dit mooie gebied dat sinds 2014 door de aanleg van 2 bruggetjes en een vlonderpad goed toegankelijk is geworden. Het is een nat en gevarieerd gebied bestaande uit beekdal, landbouwgronden, weidegronden en broekbos. Ook zijn er diverse cultuur- historische elementen te zien. In dit gebied mondt de Keersop uit in de Dommel.
De Keersop is een belangrijk paaigebied voor de beekprik, een vis die op de rode lijst van bedreigde diersoorten voorkomt.
Dit maakt dat de Keersop tot Natura 2000 gebied behoort. Verder liepen we gedeeltelijk over landgoed De Loonderhoeve waar landbouwgronden zijn omgezet in natuur.
Excursie kerk en kerktoren Leende
Op zaterdag 18 januari 2020 organiseerden we een bezoek onder leiding van Leny Meijs aan de kerk van Leende.
De Sint-Petrus’-Bandenkerk in Leende is een laat-gotische kruisbasiliek met ingebouwde toren uit de vijftiende eeuw, die na de brand van 1699, ontstaan door blikseminslag, in 1714 weer opgebouwd is. De toren is bekroond met een blaasvormige bol die in de volksmond de ‘Lindse Blaos’ wordt genoemd. Dit karakteristieke beeld is al van verre zichtbaar.
Hier komen binnenkort links naar vroegere activiteiten.
Groen en Heem Valkenswaard en omstreken is te bereiken op info@groen-heemvalkenswaard.nl
en via Postbus 567 5550 AN Valkenswaard